ლუგელა გამჭვირვალე, უსუნო მინერალური წყალია, რომელშიც ქლორისა და კალციუმის შემადგენლობა 9,5%-ს აღწევს. ახასიათებს ოდნავ მომწარო გემო; მაღალი მინერალიზაციის გამო დიდხანს ინახება და ჩამოსხმისას არ საჭიროებს ნახშირორჟანგით გაჯერებას, არ იყინება -250C-მდე. თუ სხვა მინერალური წყლის მიღება დღე-ღამეში 6-8-ჯერ არის რეკომენდებული, „ლუგელას“ დალევა მხოლოდ 3-ჯერ შეიძლება, ისიც - ექიმის დანიშნულებით. გასაკვირი არ უნდა იყოს, რომ ასეთი უნიკალური შემადგენლობის წყალზე უამრავ ლეგენდას ჰყვებიან: თითქოს ლუგელას მკვდრის გაცოცხლება, ბეღურის არწივად გადაქცევა შეუძლია...

ლუგელას წყლების მეცნიერული შესწავლა XX ს-ის 20-იან წლებში დაიწყო. მისი უნიკალური სამკურნალო თვისებები მედიკოსებმა ერთხმად აღიარეს. დამტკიცდა, რომ შესაძლებელი იყო მისი გამოყენება მედიცინაში კალციუმის ქლორიდის 10%-იანი ხსნარის ნაცვლად. მეორე მსოფლიო ომის შემდგომ პერიოდში, როცა ქვეყანა მედიკამენტების დეფიციტს განიცდიდა, აფთიაქებისთვის ლუგელას წყლის ჩამოსხმა დაიწყო. მოგვიანებით წყალი გამოიყენეს კოსმეტოლოგიაშიც: მისგან სამკურნალო კბილის საწმენდ პასტას -ლუგელას ამზადებენ.

ლუგელას ხეობას ჩრდილოეთიდან ესაზღვრება მიგარიის კირქვული მასივი, რომელიც მდიდარია სხვადასხვა

რელიეფური ფორმებით: ფოთოლცვენის მღვიმე (სიგრძე 2,5 კმ, სიღრმე 340 მ.) ხავერდოვანას უფსკრული (სიგრძე 1,5 კმ, სიღრმე 400 მ) ზესინახეს მღვიმე (სიგრძე 1,5 კმ, სიღრმე 300 მ), მუხურის მღვიმე (სიგრძე 960 მ). სოფელ მუხურის ტერიტორიაზეგადის მდინარე შურუბუმუს (სულგანაბული) კანიონი, რომელიც მდიდარია ულამაზესი ჩანჩქერების კასკადებით. შურუბუმის მღვიმეს ადგილობრივი მოსახლეობა ასთმის სამკურნალოდ იყენებდა. ყალიჩონის და ლეწურწუმეს კლასტოკარსტულ მღვიმეებში პირველყოფილი ადამიანის საცხოვრისებია აღმოჩენილი.