მცხეთა მთიანეთი
|
შიომღვიმის სამონასტრო კომპლექსი _ ფეოდალური ხანის საქართველოს ერთ-ერთი თვალსაჩინო რელიგიურ-კულტურული ცენტრი, მდებარეობს თბილისიდან 40 კმ-ზე, მცხეთის რაიონში, მდინარე მტკვრის მარცხენა ნაპირზე. VI საუკუნის II ნახევარში დააარსა ერთ-ერთმა ასურელმა მამამ შიომ. გადმოცემით, შიოს თავისი სიცოცხლის უკანასკნელი წლები ბნელ და ღრმა მღვიმეში გაუტარებია, გარდაცვალების შემდეგ, თანახმად ანდერძისა, იქვე დაუსაფლავებიათ. სწორედ აქედან წარმოდგა სახელწოდება `შიოს მღვიმე~. მისი საფლავი შიომღვიმეში წმინდა ადგილია. შიომღვიმის სამონასტრო კომპლექსში შედის: იოანე ნათლისმცემლის გუმბათოვანი ეკლესია (VI ს. შუახანები), ზემო ეკლესია (XI-XII სს.), სატრაპეზო (XII ს.) და მონასტრის მახლობლად მდებარე სამლოცველო (XII ს.). მონასტერი წყლით მარაგდებოდა სოფ. სხალტბიდან. შიომღვიმე იყო ძველი ქართული კულტურულ-მწიგნობრული კერა. შიომღვიმის ბიბლიოთეკაში დაცული იყო ხელნაწერთა მდიდარი ფონდი. თბილისში მონასტერი ფლობდა სავაჭრო დუქნებს, საგანგებოდ აშენებდა გასაყიდ პირუტყვს. ჰქონდა სასამართლო (არასრული), საეპარქიო და სახელმწიფო გადასახადების შეუვალობის პრივილეგიები. შიომღვიმე VI საუკუნიდან XII საუკუნის დასაწყისამდე კათოლიკოს-პატრიარქის უშუალო მფარველობაში იმყოფებოდა, დავით აღმაშენებელმა იგი სამეფო საკუთრებად აქცია. XIII-XVIII საუკუნეებში შიომღვიმის პოლიტიკური და ეკონომიკური მდგომარეობა დაქვეითდა. XIX-XX სს-ში შიომღვიმე საფუძვლიანად განაახლეს.
ფოტო გალერეა
|