მრავალ გამოჩენილ გერმანელ მოღვაწეს მიუძღვის წვლილი საქართველოს განვითარებისა და ევროპაში ქართული კულტურის პოპულარიზაციის საქმეში. ეკატერინე II-ის დავალებით, კავკასიაში იმოგზაურეს გერმანელმა მეცნიერებმა, რომლებსაც კავკასიის შესწავლა და უმაღლესი ხელისუფლებისთვის რეგიონის ეკონომიკური მდგომარეობის შესახებ მოხსენებების წარდგენა ევალებოდათ. მათ შორის იყო აკად. იოჰან გიულდენშტედტი, რომლის შედგენილია დღემდე აქტუალური საქართველოს რუკა.

ერეკლე II-ის კარზე მოღვაწეობდა გერმანელი ექიმი, დიპლომატი, მეცნიერი და პოლიგლოტი ქრისტიან რუდოლფ ელიხი, რომელიც იაკობ რეინეგსის სახელით არის ცნობილი. ერეკლემ გაწეული შრომისთვის მას ბოლნისის შვიდი სოფელი აჩუქა. 1829 წელს გერმანელმა ფარმაცევტმა ფლორ შიონბერგმა თბილისში პირველი აფთიაქი გახსნა. სააფთიაქო საქმეში ცნობილ ი. ზემელთან ერთად მოღვაწეობდნენ: ოტენი, კოხი, ჰაინე და სხვ.

საქართველოში ოცდაათი წელი იცხოვრა ბაღების არქიტექტორმა ჰაინრიხ შარერმა, რომელიც განაგებდა ბოტანიკურ მუზეუმს და პარკებისა და ბაღების (მათ შორის ალექსანდრეს პარკისა და ბორჯომის პარკის) გაშენებას ხელმძღვანელობდა. 1870 წელს გუსტავ რადეს ძალისხმევით თბილისში კავკასიის მუზეუმი გაიხსნა, რომელიც ხანგრძლივი პერიოდის განმავლობაში მხარეთმცოდნეობის ერთადერთი მუზეუმი იყო რუსეთის იმპერიაში.

მეცნიერთაგან უნდა აღინიშნოს ცნობილი გეოლოგი პროფესორი ჰ. აბიხი — კავკასიის მეფისნაცვლის ადმინისტრაციის სამთო საქმის მთავარი მოხელე. მან საფუძველი ჩაუყარა საქართველოში სასარგებლო წიაღისეულთა მეცნიერულ შესწავლას. გამოავლინა და შეისწავლა მანგანუმის, ქვანახშირისა და სხვა საბადოები.

გერმანული ფირმები ყოველთვის იჩენდნენ საქართველოსადმი დაინტერესებას. ისინი მონაწილეობდნენ ჭიათურის მანგანუმისა და სპილენძის მოპოვებაში და ა.შ. განსაკუთრებულ ინტერესს იწვევს ცნობილი ფირმა ,,სიმენსის,, მოღვაწეობა, რომელმაც 1858 წლიდან მთელ საქართველოში შექმნა სატელეფონო ხაზების ხშირი ქსელი. XIX საუკუნის ერთ-ერთ ტექნიკურ მიღწევად ლონდონ-კალკუტის სატელეფონო ხაზი ითვლებოდა, რომლის სიგრძე 10 ათას კილომეტრამდე იყო, ხოლო მის საკვანძო წერტილს თბილისი წარმოადგენდა. ვალტერ სიმენსი, მისი გარდაცვალების შემდეგ კი, მისი ძმა ოტო (ფირმის დამფუძნებლის ვერნერ სიმენსის უმცროსი ძმები) თბილისში ფირმის წარმომადგენლები და ამავდროულად ჩრდ. გერმანიის კავშირის კონსულები იყვნენ ამიერკავკასიაში. ძმები ვალტერ და ოტო სიმენსები თბილისში არიან დაკრაძალულნი, თუმცა მათი საფლავები დაკარგულია. 1912 წელს მეფის მოწვევით თბილისში ჩამოდის კოსტიუმების მკვლევარი პროფესორი მაქს ტილკე, რომელსაც ეკუთვნის ნაშრომი «კოსტიუმების ისტორია სურათებში», მასში კავკასიაში მცხოვრები ეთნიკური ჯგუფების კოსტიუმებია ასახული.

1922 წელს კარიკატურისტმა ოსკარ შმერლინგმა, ხელოვნების სხვა წარმომადგენლებთან ერთად, თბილისში დაარსა «კავკასიის ხელოვანთა საზოგადოება». შმერლინგის ნათესავმა, ალბერტ ზალცმანმა, საქართველოში მრავალი შენობა ააგო, რომელთა ნაწილი დღეს უკვე აღარ არსებობს: კავკასიის მუზეუმი, საქალაქო ბიბლიოთეკა, ბორჯომის საზაფხულო სასახლე, სასტუმრო «ორიენტი», ცისფერი გალერეა, კათოლიკური ეკლესია. პაულ შტერნის აშენებულია დღევანდელი ოპერისა და ბალეტის სახელმწიფო თეატრი. არქიტექტორ ლეოპოლდ ბილფელდს თბილისის ქაშუეთის ეკლესიის, ლიკანის მეფისნაცვლის სასახლისა და აღმაშენებლის პროსპექტზე ვენცელის სასტუმროს პროექტები ეკუთვნის.

მუსიკალურ ცხოვრებაში გარკვეული წვლილი შეიტანეს ბერლინის მუსიკალური აკადემიისა და თბილისის კონსერვატორიის პროფესორმა ფ. კესნერმა, პიანისტმა რ. კერერმა და სხვ. საავიაციო დარგში საქმიანობდა გამოცდილი მფრინავი-ინსტრუქტორი მილი.

წყარო: