მდინარეების  მტკვრისა და არაგვის შესართავთან, ულამაზეს ადგილზე, საგურამოს, სხალტბისა და საწკეპელას ქედებს შორის მდებარეობს ქართლის სამეფოს უძველესი დედაქალაქი მცხეთა. საუკუნეების განმავლობაში ის იყო უმნიშვნელოვანესი სატრანსპორტო კვანძი, სადაც დასავლეთ საქართველოს, მესხეთის, სომხეთის, ალბანეთისა და ჩრდილო კავკასიის გზები იკვეთებოდა; ამჟამად მცხეთა ქალაქი-მუზეუმია, სადაც სხვადასხვა პერიოდის 270-მდე კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლია დაცული. 2009 წელს ეს უძველესი ქალაქი იუნესკომ მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლების სიაში შეიტანა. 1946 წელს მცხეთის ჩრდილო-აღმოსავლეთით, საგურამოს ქედზე, მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე გავრცელებული მრავალფეროვანი კოლხური ტიპის მცენარეების (წიფელი, რცხილა, მუხა, თელა, ნეკერჩხალი, პანტა და სხვა.) დაცვის, შესწავლისა და გამრავლების მიზნით შეიქმნა საგურამოს ნაკრძალი (5300 ჰა). აქ გვხვდება ფაუნის ისეთი იშვიათი სახეობები, როგორებიცაა კავკასიური ირემი, შველი და ფოცხვერი. 2007 წელს საგურამოს ნაკრძალი თბილისის ეროვნული პარკის ნაწილი გახდა. ნაკრძალი მნიშვნელოვანი სარეკრეაციო ზონაა. მის მიმდებარე ტერიტორიებზე რამდენიმე საკურორტო ადგილია, მათ შორის: საგურამო, კარსანი, ზედაზენი, წიწამური, წეროვანი... ნაკრძალთან სიახლოვე, ფიზიკური-გეოგრაფიული და კლიმატური პირობები საკურორტო ადგილების მაღალ სამკურნალო და პროფილაქტიკურ ჩვენებებს განაპირობებს. თითოეული მათგანი თბილისიდან სულ რამდენიმე კილომეტრითაა დაშორებული, რის გამოც უმეტესი მათგანი პოპულარული სააგარაკო ადგილია დედაქალაქის მცხოვრებლებისთვის.

 

მდებარეობა: მდ. არაგვის ხეობა, საგურამოს ქედის კალთები.

მანძილი: მცხეთიდან – 8 კმ, თბილისიდან – 20 კმ. სიმაღლე ზღვის დონიდან: 600 მ.

რელიეფი: ბორცვიანი.

კლიმატი: დაბალი მთის. ზამთარი რბილი, მცირეთოვლიანი. იანვრის საშუალო ტემპერატურა -10C. ზაფხული თბილი, მშრალი. აგვისტოს საშუალო ტემპერატურა 220C.

ნალექების წლიური რაოდენობა: 700 მმ.

ჰაერის საშ. წლიური ფარდობითი ტენიანობა: 74 %.

მზის ნათების ხანგრძლივობა წელიწადში: 2200 სთ.

ბუნებრივი სამკურნალო ფაქტორი: დაბალი მთის ჰავა.

მკურნალობის სახეობა: პასიური კლიმატოთერაპია.

სამკურნალო ჩვენებები: გულ-სისხლძარღვთა და სუნთქვის სისტემების დაავადებები, ასევე ნერვული სისტემის ფუნქციური და სხვა სახის დაავადებები - ნევროზი, ნევრასთენია, შაკიკი, პროგრესირებადი კუნთოვანი დისტროფია.